2025_GR_00089 - Ontwerp gemeentelijke stedenbouwkundige verordening financiële lasten bij omgevingsvergunningen waarbij toepassing wordt gemaakt van de afwijkingsregels - Goedkeuring

Op 25 mei 2024 keurde het college van burgemeester en schepenen het ontwerp gemeentelijke stedenbouwkundige verordening: Financiële lasten bij omgevingsvergunningen waarbij toepassing wordt gemaakt van afwijkingsregels goedgekeurd.

Volgende overwegingen werden hierbij gemaakt:

Het departement omgeving van de Vlaamse Overheid voorziet in een modelverordening waarbij voor het luik rond lasten in het kader van afwijkingsregels enkele voorstellen van bedragen worden gedaan. Het gaat om volgende bedragen:

1. (2500 - 5000 – 10000) euro per toepassing van de afwerkingsregel conform artikel 4.4.3 van de VCRO voor de bouw van een nieuwe woning;
2. (1000 – 2500 - 5000) euro voor het herbouwen van een zonevreemd gebouw, met een minimale bruto grondoppervlakte van 500 vierkante meter of van een zonevreemde woning, conform de artikelen 4.4.13, 4.4.14, 4.4.17, 4.4.18 en 4.4.20 van de VCRO;
3. (250 – 500 - 750) euro voor het herbouwen van een zonevreemd gebouw, niet zijnde een woning, met een bruto grondoppervlakte van minder dan 500 vierkante meter, in toepassing van de artikelen 4.4.17 en 4.4.18 van de VCRO; • 
4. (500 - 1000 – 2500) euro voor het uitbreiden van een zonevreemd gebouw of van een zonevreemde woning, conform de artikelen 4.4.15 en 4.4.19 van de VCRO;
5. (250 – 500 - 750) euro voor het verbouwen van een zonevreemd gebouw of van een zonevreemde woning, conform de artikelen 4.4.12 en 4.4.16 van de VCRO;
6. (2 – 5 – 10) euro per vierkante meter bovengrondse nuttige vloeroppervlakte die van functie wijzigt, in toepassing van de zonevreemde functiewijzigingen conform artikel 4.4.23 van de VCRO.

Er wordt voorgesteld om in de stedenbouwkundige verordening: Financiële lasten bij omgevingsvergunningen waarbij toepassing wordt gemaakt van afwijkingsregels voor stad Turnhout het middelste bedrag te voorzien. Aan de ene kant hebben zonevreemde vergunningen een grote invloed op het bijkomend ruimtebeslag, aan de andere kant is het omvormen van landbouwwoningen naar zonevreemde woningen ook een belangrijk onderdeel van het vermogen van stoppende landbouwers en zijn betreffen veel van de afwijkingen bepalingen over al bestaande zonevreemde gebouwen.

Sommige zonevreemde gebouwen bestaan ook al van voor de inwerkingtreding van het gewestplan. Het gaat om oudere gebouwen en constructies die door de inwerkingtreding van het gewestplan een zonevreemde status hebben gekregen. Het is redelijk om gebouwen waarvoor een vermoeden van vergunning is aangetoond minder hoge financiële lasten op te leggen. Voor deze gebouwen en constructies wordt de hoogte van de financiële last met de helft verminderd.

Overeenkomstig artikel 75, §4, tweede lid, van het decreet betreffende de omgevingsvergunning, worden de inkomsten van de financiële lasten, verworven op basis van deze verordening, door de gemeente aangewend voor het 'ruimtelijk beleid' van de gemeente. Het kan onder andere gaan om het uitvoeren van klimaatadaptieve ingrepen (bv. ontharding, wadi's,..), het realiseren van kleine en grootschalige ingrepen in de inrichting van het openbaar domein en nutsvoorzieningen, het opmaken van ruimtelijke instrumenten die zorgen voor het tegengaan van bijkomend ruimtebeslag (bv. RUP's die woongebied omzetten naar groene bestemmingen).

Na goedkeuring van de ontwerp stedenbouwkundige verordening werden de nodige stappen in de procedure voor goedkeuring van deze stedenbouwkundige verordening doorlopen.

Er werd advies gevraagd aan het departement omgeving en deputatie provincie Antwerpen. Waarbij het departement actief aangaf om geen advies uit te brengen en de deputatie provincie Antwerpen de adviestermijn liet verstrijken zonder bericht.

Op 4 juli 2024 bracht de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening een gunstig advies uit over het ontwerp stedenbouwkundige verordening. Er was wel een kritische bedenking naar de Vlaamse Overheid toe, waarom er niet wordt ingezet op een Vlaamse overkoepelende verordening. En dat er over de reden waarom deze regelgeving (verplichting van het opleggen van een last) in het instrumentendecreet is ingeschreven zijn ook vragen te stellen zijn. De vraag wordt gesteld of dit wel het gepaste instrument is.

Over de ontwerp verordening werd van 14 augustus 2024 tot en met 12 september 2024 een openbaar onderzoek gevoerd. Tijdens het openbaar onderzoek werden er geen bezwaren ingediend. 

Plan-m.e.r-screening Sommige gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen moeten onderworpen worden aan een plan-m.e.r.-screening; Dat is niet het geval voor dit ontwerp van stedenbouwkundige verordening aangezien deze stedenbouwkundige verordining geen kader vormt voor de vergunningverlening. Deze verordening zal weliswaar toegepast worden bij de afgifte van omgevingsvergunningen, maar vormt geen beoordelings- of toetsingskader bij de vraag of een vergunning al dan niet kan verleend worden. Er is een duidelijk juridisch onderscheid in de wetgeving wordt gemaakt tussen enerzijds voorwaarden, die wel dienen om een aanvraag vergunbaar te maken, en anderzijds lasten, die dat oogmerk niet hebben.

Watertoets Het ontwerp van verordening heeft op zich geen enkele invloed op het watersysteem. Deze voorliggende verordening handelt niet over de inhoudelijke beoordeling van omgevingsaanvragen. De watertoets is gunstig. Aan het college van burgemeester en schepenen wordt voorgesteld om de ontwerp gemeentelijke stedenbouwkundige verordening: Financiële lasten bij omgevingsvergunningen waarbij toepassing wordt gemaakt van afwijkingsregels in bijlage goed te keuren. Om over dit ontwerp advies te vragen aan de gecoro, de deputatie provincie Antwerpen en Departement Omgeving. En om over dit ontwerp een openbaar onderzoek te organiseren.

Er is advies gevraagd aan de dienst financiën over de wijze van inning van opgelegde financiële lasten. In een mail van 10 april 2024 werd volgende wijze voorgesteld: 'We stellen voor dat jullie een invorderingsstaat opmaken, met alle nodige gegevens zoals naam + adres schuldenaar, BTW nr of RR nr,, verwijzing naar de omgevingsvergunning, gegevens ivm het meerjarenplan, bedrag, … enz., en dit doormailen aan facturatie@turnhout.be. De dienst boekhouding zal dan een factuur opmaken, versturen en de inning opvolgen. De betaaltermijn voor een factuur bedraagt 30 dagen.'

 Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO), artikel 2.3.1 en 2.3.2, dat de rechtsgrond voor deze verordening biedt; artikel 2.3.2 van de VCRO legt de goedkeuringsprocedure voor gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen vast; dat de relevante delen hiervan luiden: “§ 2. (…) Het college van burgemeester en schepenen is belast met het opmaken van gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen en neemt de nodige maatregelen tot opmaak. Het college van burgemeester en schepenen legt het ontwerp van stedenbouwkundige verordening voor advies voor aan het departement, de deputatie en aan de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening. Het departement en de deputatie geven advies over de onverenigbaarheid, de strijdigheid of de niet-naleving, vermeld in paragraaf 2/1, derde lid, 1° tot en met 5°. De adviezen worden binnen dertig dagen na de ontvangst van het dossier naar het college van burgemeester en schepenen gestuurd. Als er geen advies is verleend binnen die termijn, mag aan de adviesvereisten worden voorbijgegaan. Het college van burgemeester en schepenen onderwerpt het ontwerp van gemeentelijke stedenbouwkundige verordening aan een openbaar onderzoek. Het openbaar onderzoek duurt dertig dagen en wordt minstens aangekondigd door een bericht in het Belgisch Staatsblad. De Vlaamse Regering stelt nadere regels voor het openbaar onderzoek vast.  

Het decreet van 25 mei 2014 betreffende de omgevingsvergunning, artikel 75;