Motivering
De inflatie bedraagt momenteel 11,3%. Volgend jaar zal de inflatie rond de 7% liggen volgens de prognoses van het planbureau. Maar de jaarlijkse groeivoet van de basisdotatie van het Gemeentefonds is door de Vlaamse regering vastgelegd op 3,5%. Steden en gemeenten zullen dus heel wat budget verliezen.
Daar komt bij dat niet alleen de basisdotatie van het Gemeentefonds onvoldoende verhoogd wordt wegens onvolledige indexatie. Ook andere toelagen voor steden en gemeenten worden helemaal niet of slechts gedeeltelijk geïndexeerd.
Voor Turnhout gaat het om een verlies van 4,5 miljoen euro voor 2022 ten opzichte van de inflatie. In 2023 loopt het verlies verder op tot 6,7 miljoen euro.Deze besparing komt er in een context van historisch hoge energieprijzen die zwaar wegen op het budget van lokale besturen. In onze stad zou de energiecrisis leiden tot een extra kost van 9,2 miljoen euro, aldus onze schepen van Financiën. Maar ook de nood aan lokale dienstverlening voor de bevolking wordt door de stijgende prijzen nog hoger dan al het geval was voor de energiecrisis.
Indien de Vlaamse regering deze situatie niet rechttrekt, zal de niet gecompenseerde inflatie een grote impact hebben. De Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG) voorspelt dat steden en gemeenten onder meer zullen overwegen om te knippen in dienstverlening voor burgers, om investeringen af te blazen en subsidies voor verenigingen te schrappen. Dit zal op zijn beurt de lokale werkgelegenheid niet ten goede komen. Het sociaal en economisch weefsel in heel wat steden en gemeenten zal onder druk komen te staan.Ook in onze stad krijgen ambtenaren het signaal dat ze het eerder met minder dan meer zullen moeten doen. De concrete grootteorde van de geplande besparingen blijft voor hen nog onduidelijk. De angst bij verschillende stadsdiensten neemt toe dat ze de dienstverlening met minder mensen of minder middelen zullen moeten blijven garanderen, terwijl de uitdagingen alleen maar groter worden.
De Vlaamse regering heeft de middelen in handen om deze situatie te verhelpen: het overgrote deel van haar inkomsten, de federale dotatie, wordt volledig aangepast aan de stijgende levensduurte. De Vlaamse regering beslist echter om deze extra inkomsten niet aan lokale besturen te geven om er hun stijgende kosten mee te dekken. Door de jaarlijkse groeivoet van 3,5% te behouden in tijden van hyperinflatie, bespaart de Vlaamse regering op de basisdotatie van het Gemeentefonds maar liefst 7,8% in 2022 en naar schatting 3% in 2023 volgens de huidige prognoses.
De Vlaamse regering voorziet de komende drie jaren slechts een forfaitaire compensatie van in totaal 300 miljoen euro voor steden en gemeenten. Die dekt het verlies door inflatie niet. Deze motie vraagt de Vlaamse regering om de besparing integraal terug te draaien.